Kiedy degustujemy (powszechnie: pijemy) wino świadomie lub nieświadomie oceniamy niektóre jego cechy: patrzymy jaki ma kolor i czy jest przezroczyste, czy są osady w kieliszku, czasami przed wzięciem do ust wąchamy je i analizujemy odczucia najczęściej bez wdawania się w szczegóły zapachowe ale czasami dzielimy się odczuciami o podobieństwie do potocznych zapachów, wreszcie po posmakowaniu weryfikujemy zapach (aromat) z odczuciami na języku.
Ale w pewnym momencie zadajemy sobie najważniejsze pytanie: czy to wino jest dobre?
Kiedy przejdziemy etapy pierwszego kontaktu z winem, kiedy przeanalizujemy aromaty i smaki zastanawiamy się czy to wino jest dobre. To nie jest tożsame z pytaniem czy lubimy to wino? To drugie musi poczekać na odpowiedź jeszcze parę chwil po pierwszym kontakcie.
4 elementy które wpływają na odpowiedź na pytanie czy to wino jest dobre to:
Zbalansowanie (czyli inaczej równowaga) – to słowo dość często pojawia się w świecie wina i jest prawdopodobnie najważniejszym elementem niezbędnym do stworzenia wysokiej jakości wina. Ale sztuka wykrywania i oceniania równowagi polega na zrozumieniu, co powinno równoważy się z czym. Są trzy podstawowe elementy, które wpływają na zbalansowanie wina: równoważenie owocu z taniną, alkoholu z cukrem; kwasu z owocami. Jeśli wszystkie te rzeczy działają razem, co oznacza, że jeden komponent nie stoi w sprzeczności z innym ani go nie dominuje to mamy zbalansowane wino.
Długość – ten element opisuje to jak długo smak wina lub inne składniki pozostają na języku. Oceniając długość powinniśmy ocenić, czy smak wina utrzymuje się w ustach przez kilka sekund, czy też szybko się rozprasza po wchłonięciu.
Intensywność i wyrazistość – intensywność jest wyczuwalna zarówno w nosie, jak i na podniebieniu. Kiedy aromaty wina wyskakują z kieliszka lub gdy smaki praktycznie smakują trójwymiarowo, są to oznaki intensywnego wina. Jeśli wino ma możliwe do zidentyfikowania cechy, które są wyraźnie związane z określoną odmianą winorośli, regionem lub terroirem można uznać, że jest wyraziste.
Złożoność – aby wino było uważane za złożone, powinno mieć różne aromaty i smaki: podstawowe (owoce, przyprawy, nuty kwiatowe z winogron), drugorzędne (smaki i aromaty pochodzące z dojrzewania dębu lub technik fermentacji, takich jak mieszanie osadu) i trzeciorzędowe ( składniki smakowe pochodzące z epoki butelkowania, np. ziemia i grzyby). Ponadto wino powinno wykazywać zauważalną kwasowość i/lub garbniki, które nadają kompozycji strukturalnej ciekawą osobowość. Kiedy wino ma wszystkie te wspaniałe aromaty i smaki w połączeniu z prawdopodobnie apetyczną kwasowością, porywającymi taninami i jest pełne na podniebieniu to możemy uznać że wino znajdujące się w naszym kieliszku jest złożone.